علت آمنوره یا پریود نشدن چیست؟!/ درمان آمنوره با آمپول پروژسترون

با قطع قاعدگی اولین فکری که به ذهن فرد می رسد ، وقوع حاملگی است ، اما این باور غلط است . دلایل زیادی برای به وجود آمدن آمنوره یا همان فقدان قاعدگی وجود دارد. آمنوره می تواند در زمان بلوغ و یا پس از گذست بلوغ اتفاق افتد. اگر فرد تا سن ۱۶ سالگی عادت ماهیانه نداشته باشد ، به آن آمنوره ی اولیه می گویند.
آمنوره ثانویه زمانی اتفاق می افتد که شما سابقا عادت ماهیانه داشته اید اما اکنون متوقف شده است. با قطع عادت ماهیانه ممکن است اولین فکر شما وقوع حاملگی باشد. اما دلایل متعددی وجود دارد که شما عادات ماهیانه منظمی ندارید.

آمنوره که یک نشانه محسوب می شود و نه بیماری، ندرتا از بیماریهای جدی ناشی می شود. به هرحال ندانستن اینکه چرا قاعدگی قطع شده است می تواند استرس زا باشد و منتظر وقوع آن ماندن می تواند به اندازه یک عمر باشد. اما نترسید.

با کمی تحقیق در سابقه پزشکی و توضیح دقیق آنچه تجربه کرده اید شما و پزشکتان می توانید مشکل را ریشه یابی کنید. درمان مشکل زمینه ای می تواند آمنوره را درمان کند.

● علائم و نشانه ها
نشانه مهمی که مطرح می کند ممکن است آمنوره داشته باشید این است که عادت ماهیانه ندارید. در اینجا مواردی که در آمنوره اولیه و ثانویه باید مورد جستجو قرار گیرند آورده شده است.

▪ آمنوره اولیه
شما تا سن ۱۶ سالگی قاعدگی نداشته اید.

▪ آمنوره ثانویه
شما برای ۳ تا ۶ ماه یا بیشتر قاعده نشده اید
بسته به علت آمنوره، ممکن است علائم و نشانه های دیگری را همراه با قطع قاعدگی مانند ترشحات شیری از پستان، سردرد، تغییرات بینایی، ریزش موها یا افزایش موهای صورت تجربه کنید.

▪ آمنوره اولیه
آمنوره اولیه حدود ۱ نفر از هر هزار دختر آمریکایی را مبتلا می کند.
مهمترین علت آمنوره اولیه شامل موارد زیر است:
▪ اختلالات کروموزومی: اختلالات کروموزومی خاصی می تواند نقص پیش رس تخمکها و فولیکولهای درگیر در تخمک گذاری و قاعدگی را باعث شود.
▪ مشکلات هیپو تالاموس: آمنوره عملکردی هیپوتالاموسی یک اختلال هیپو تالاموسی است (ناحیه ای در مغز که به عنوان مرکز کنترل بدن شما عمل کرده و چرخه قاعدگی را منظم می کند). ورزش زیاده از حد، اختلالات خوردن (مانند بی اشتهایی عصبی ) و استرسهای فیزیکی یا احساسی می تواند به از هم گسیختگی عملکرد طبیعی هیپوتالاموس مربوط باشند. به میزان کمتری، یک تومور ممکن است از عملکرد طبیعی هیپو تالاموس جلوگیری کند.
▪ بیماریهای هیوفیز: هیپوفیز غده دیگری در مغز است که که در تنظیم چرخه قاعدگی دخالت دارد. یک تومور یا دیگر موارد رشد سلولی تهاجمی، می تواند توانایی غده هیپوفیز زا در انجام این عمل مختل کند.
▪ فقدان اندامهای تناسلی: گاهی در حین رشد جنین مشکلاتی ایجاد می شود که منجر شوند نوزاد دختر متولد شده بعضی بخشهای دستگاه تناسلی خود را مانند رحم، دهانه رحم یا مهبل را نداشته باشد. از آنجا که دستگاه تناسلی به طور طبیعی شکل نگرفته است، او ممکن است چرخه قاعدگی را نداشته باشد.
▪ اختلالات ساختمانی مهبل: انسدادی در مهبل می تواند می تواند جلوی وقوع عادات ماهانه را بگیرد. یک غشاء یا دیواره می تواند مهبل را که خروجی خون از رحم و دهانه رحم است مسدود کند.

▪ آمنوره ثانویه
آمنوره ثانویه بسیار شایعتر از آمنوره اولیه است.
بسیاری از علل شایع آمنوره ثانویه شامل موارد زیر است:

▪ حاملگی: در زنان سن باروری، زمانی که تخمک بارور در مخاط رحم جایگزین می گردد، مخاط برای تغذیه جنین باقی می ماند و دچار ریزش نمی شود.

▪ روشهای پیشگیری از بارداری: برخی زنانی که از قرصهای پیشگیری از بارداری استفاده می کنند، ممکن است قاعده نشوند. وقتی استفاده از این قرصها متوقف می شود، ممکن است ۳ تا ۶ ماه طول بکشد که تخمک گذاری و قاعدگی از سر گرفته شود. روشهای پیشگیری تزریقی یا کاشتنی مانند دپو پروورا نیز درست مانند دستگاههای داخل رحمی حاوی پروژسترون می توانند آمنوره ایجاد کنند.
▪ شیردهی: مادرانی که شیر می دهند اغلب آمنوره را تجربه می کنند. گرچه ممکن است تخمک گذاری انجام شود، قاعدگی ممکن است رخ ندهد. حامگی ممکن است علیرغم فقدان قاعدگی اتفاق بیفتد.
▪ استرس: استرسهای روحی به طور موقت می توانند عملکرد هیپوتالاموس (ناحیه ای در مغز که هورمونها را کنترل می کند و چرخه قاعدگی را تنظیم می کند) را مختل می کنند. در نتیجه تخمک گذاری و قاعدگی ممکن است متوقف شوند. قاعدگی های منظم بعد از کاهش استرسها باز می گردد.
▪ دارو: برخی داروهای خاص می توانند باعث توقف چرخه قاعدگی شوند. مثلا داروهای ضد افسردگی داروهای ضد جنون برخی داروهای شیمی درمانی، و ضد استروئیدهای خوراکی می توانند باعث ایجاد آمنوره شوند.
▪ بیماری: بیماریهای مزمن ممکن است قاعدگی را به تعویق بیندازد. وقتی بهبودی پیدا کنید، قاعدگی شما باز خواهد گشت.
▪ عدم تعادل هورمونی: یک علت شایع آمنوره یا قاعدگی های نامنظم سندرم تخمدان پرکیست است. این وضعیت باعث ایجاد سطح نسبتا بالا و ثابتی از هورمون استروژن و آندروژن (یک هورمون مردانه) به جای وضع نوسانی هورمونهای که به طور طبیعی در چرخه قاعدگی دیده می شود، گردد. این مسئله باعث کاهش هورمونهای هیپوفیزی که منجر به تخمک گذاری و قاعدگی می شوند، خواهد گردید. سندرم تخمدان پر کیست با چاقی، آمنوره یا قاعدگی غیرطبیعی، گاهی خونریزیهای شدید رحمی جوش و گاهی ازدیاد موهای صورت همراه می شود.
▪ وزن کم بدن: کمبود وزن شدید بدن می تواند عملکرد بسیاری هورمونها را در بدن دچار آشفتگی کند و به طور بالقوه تخمک گذاری را متوقف نماید. زنانی که دچار اختلال خوردن مانند بی اشتهایی عصبی یا پرخوری عصبی هستند، غالبا به دلیل این تغییرات غیر طبیعی هورمونی دچار قطع قاعدگی می شوند.
▪ ورزش شدید: زنانی که در ورزشهای نیازمند به تمرینهای شدید، مانند باله، دو با فواصل زیاد و ژیمناستیک شرکت می کنند، ممکن است دچار قطع قاعدگی شوند. چند عامل از جمله چربی کم بدن، استرس و مصرف بالای انرژی با هم ترکیب شده و باعث قطع قاعدگی در یک ورزشکار می شوند.
▪ اختلال عملکرد تیرویید: یک تیرویید کم فعال (هیپو تیروییدی) به طور شایعی منجر به نامنظم شدن قاعدگی از جمله قطع قاعدگی می شود. از سوی دیگر اختلالات تیرویید می تواند باعث افزایش یا کاهش ترشح هورمون پرولاکتین (هورمون باروری که توسط غده تیرویید ساخته می شود) شوند. سطح تغییر یافته پرولاکتین می تواند بر هیپوتالاموس شما تأثیر گذاشته و چرخه قاعدگی را دچار آشفتگی کند.
▪ تومور هیپوفیز: یک تومور خوش خیم در هیپوفیز می تواند باعث افزایش ترشح پرولاکتین شود. پرولاکتین زیادی می تواند با منظم بودن قاعدگی ایجاد تداخل نماید. این نوع تومور با دارو قابل درمان است ولی گاهی نیاز به جراحی دارد.
▪ زخمیادهای رحمی (اثر زخم قدیمی رحمی): سندرم آشرمن، وضعیتی که در آن بافت زخمیاد در مخاط رحم ساخته می شود گاهی می تواند بعد از دستکاریهای رحمی مانند کورتاژ، سزارین، یا درمان فیبروییدهای رحمی اتفاق بیفتد. زخمیادهای رحمی از ساخته شدن و ریزش طبیعی مخاط رحم جلوگیری می کنند که می توانند منجر به یک خونریزی بسیار سبک رحمی یا قطع قاعدگی به طور کلی شود.
▪ یائسگی پیش از موعد: یائسگی به طور متوسط در سن ۵۱ سالگی روی می دهد. اگر پیش از ۴۰ سالگی دچار یائسگی شوید، زودرس تلقی می شود. فقدان عملکرد تخمدانها، همراه با یائسگی میزان استروژن در گردش در بدن شما را کاهش می دهد. که به نوبه خود مخاط رحم را تحلیل برده و به قاعدگی های شما پایان می دهد. یائسگی زودرس می تواند ناشی از عوامل ارثی یا بیماریهای خود ایمنی باشد اما اکثرا دلیلی برای آن یافت نمی شود.
● چه وقت باید به دنبال توصیه پزشکی بود؟
در موادر آمنوره اولیه و ثانویه در صورت وجود موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
▪ تا سن ۱۶ سالگی هیچ قاعدگی برایتان رخ نداده است
▪ قبلا قاعده می شدید ولی دو مورد یا بیشتر از قاعدگی هایتان اتفاق نیفتاده است.
● غربالگری و تشخیص
گرچه آمنوره به ندرت از مشکلات تهدید کننده زندگی ناشی می شود، می تواند ترکیبی از مشکلات هورمونی را باعث شود. یافت مشکل زمینه ای می تواند وقت گیر بوده و به انجام بیش از یک مورد آزمایش نیاز داشته باشد.
ابتدا پزشک شما برایتان یک آزمایش حاملگی درخواست می کند. در ضمن ممکن است یک معاینه لگنی برای بررسی حاملگی یا هر مشکل دیگری دراندامهای تناسلی تان انجام دهد. قدم بعدی ممکن است شامل آزمایشات خونی برای بررسی وضعیت هورمونها مثل آزمایش عملکرد تیرویید یا ارزیابی سطح پرولاکتین انجام دهد.
بسته به علائم و نشانه های شما و نتیجه آزمایشات خونی تان، تستهای دیگری درخواست می گردد.
● درمان
اینکه چه نوع درمانی نیاز دارید، بستگی به علت ایجاد آمنوره دارد. پزشک ممکن است پیشنهاد دهد که تغییراتی در شیوه زندگی خود بر اساس وزن، میزان فعالیت بدنی و استرستان انجام دهید. اگر سندرم تخمدان پرکیست یا آمنوره ورزشی داشته باشید، پزشک امکان دارد برای درمان مشکل قرصهای خوراکی پیشگیری از بارداری را تجویز نماید. آمنوره ای که به دلیل اختلالات تیروییدی یا هیپوفیزی ایجاد می شود، می تواند با دارو درمان شود.
● مراقبت از خود
▪ بهترین راه برای جلوگیری از قطع چرخه قاعدگی اجرای یک شیوه زندگی سالم است.
▪ برای به دست آوردن یک وزن مناسب تغییراتی در رژیم غذایی و ورزش خود ایجاد کنید.
▪ بکوشید که تعادل سالمی بین کار، سرگرمی و استراحت خود بر قرار کنید.
▪ موارد استرس و تضاد را در زندگی خود شناسایی کنید. اگر نمی توانید خودتان استرس را کم کنید، از خانواده دوستان یا پزشک کمک بخواهید.
▪ از تغییرات چرخه قاعدگی خود آگاه باشید و اگر دچار نگرانی می شوید با پزشک خود مشورت کنید. زمان قاعدگی های خود را ثبت کنید. تاریخی که اتفاق افتاده مدتی که طول کشیده و هر مشکلی که تجربه کرده اید را یادداشت نمایید.
▪ با مادر، خواهر و سیار بستگان زن خود صحبت کنید. آیا فرد دیگری در خانواده شما مشکل مشابه دارد؟ جمع آوری این اطلاعات می تواند به پزشک شما کمک کند که چه عاملی برایتان ایجاد آمنوره کرده است.
▪ آمنوره می تواند باعث ایجاد اضطراب شود اما با همکاری با پزشک می توانید، علت را مشخص کنید و راهی برای منظم کردن قاعدگی تان پیدا نمائید.

نقش آمپول پروژسترون در درمان بی نظمی های پریود

پروژسترون یکی از هورمون های ضروری در تنظیم سیکل قاعدگی است. اگر دکتر شما مشخص کرده است که بدنتان به اندازه کافی این هورمون را ترشح نمی کند، آمپول پروژسترون برای جبران این کمبود تجویز میشود. وقتی بدن دچار کمبود این هورمون میشود، پریود ها نتمنظم شده و یا قطع میشود بنابراین تزریق آمپول باعث تامین نیاز شما در سیکل قاعدگی خواهد شد.

چند روز بعد از آمپول پروژسترون پریود میشم ؟

پروژسترون هورمون ترشح شده توسط تخمدان ها در زمان تخمک گذاری است و مسئول تنظیم نظم پریود است. معمولا یک هفته عقب و جلو انداختن پریود برای زنان طبیعی است مخصوصا اگر شما سفر کرده باشید و دچاز هیجانات روحی شده باشید. اما اگر بعد از گذشت یک هفته پریود نشدید و علائم بارداری هم نداشتید باید به پزشم مراجعه کرده طبق نظر او آمپول پروژسترون را مصرف کنید. معمولا بهد از گذشت 2 هفته تا 10 روز از تزریق باید پریود شوید، اگر این اتفاق نیافتاد حتما دوباره به پزشک مراجعه کنید.

عوارض آمپول پروژسترون

در زیر عدارضی را که تا کنون گزارش شده است برای شما مطرح میکنیم. اگر دچار هز یک از این عوارض شدید با پزشک خود مشورت کنید:

لکه بینی
تغییر در جریان پریودی
آمنوره
تغییر در وزن (افزایش یا کاهش)
درد، خارش، تورم و قرمزی در جای تزریق
تغییرات واژن
زرد شدن پوست یا سفیدی چشم
حساس شدن سینه ها
واکنش پوستی مانند راش، کهیر،خارش و تورم
آکنه
ریزش مو یا رشد مو زاید
افسردگی پریودی
تب
بی خوابی
تهوع

شوک آنافیلاکسی که شامل علائمی مانند: گرگرفتگی، ضربان سریع قلب، خارش،کهیر، به سختی نفس کشیدن، تورم گلو،غش کردن و تهوع و استفراغ همراه است.

چه زمانی بهتر است آمپول پروژسترون را تزریق نکنید؟

** اگر شما به داروهای مشابه پروژسترون آلرژی دارید مانند: بنزیل الکل یا روغن و یا هسته کنجد

** اگر شما بطور معمول خونریزی واژینال دارید.

** اگر شما دچار بیماری های کبدی هستید

** اگر شما مستعد سرطان سینه و دستگاه تناسلی هستید

** اگر شما سابقه سثط داشته اید و پزشک شک دارد که هنوز بافتی در رحم مانده و یا خارج شده است.

اگر شما دارای لخته خون در پاها، شش، چشم و سایر قسمت های بدن هستید.

خطرات تزریق آمپول پروژسترون

لخته شدن غیر طبیعی خون. لخته خون هنگام استفاده از داروهای استروژن و پروژسترون گزارش شده است. اگر لخته خون در خون تشکیل شود، عروق خونی را مسدود کرده و باعث ایجاد مشکلات جدی میشود. این مشکلات شامل سکته، حمله قلبی،آمبوله شدن ریه و سایر مشکلات میشود. اگر به هریک از این شرایط مشکوک شدید پزشک خود را در جریان بگذارید.

موارد احتیاط در آمپول پروژسترون

درباره علائم و نشانه ها آگاه باشید. هر کدام از این علائم اگر بعد از تزریق آمپول پروژسترون برای شما اتفاق افتاد سریعا به پزشک مراجعه کنید:

خونریزی غیر طبیعی واژن
درد در قفسه سینه یا تنگی ناگهانی قفسه سینه
سردرد،سرگیجه . استفراغ شدید
غش کردن
اختلال در بینایی
ضعف در دست و پاها
احساس سفتی در ناحیه سینه ها که نشان از اختلالات فیبروکیستیک،فیبروآدنوما یا سرطان سینه دارد.

نحوه تزریق آمپول پروژسترون

این آمپول بصورت داخل عضلانی تزریق میشود. بدنبال تزریق ماده جذب شده وارد جریان خون میشود.

سایر اطلاعات

1-این دارو فقط برای شما تجویز می شود و برای شخص دیگر کارایی ندارد.

2-این دارو بخاز شرایط پزشکی شما تجویز شده و نباید برای درمان بیماری دیگر استفاده شود.

3-این دارو و سایر داروها به دور از دسترس کودکان باشد.

چه مقدار از آمپول پروژسترون را مصرف کنم؟

دوز و دستورالعمل آمپول پروژسترون تنها از طریق پزشک و براساس آزمایشات شما تعیین میشود و باید طبق آن تجویز شود.

نحوه نگهداری:

این آمپول بصورت 50 میلیگرم در هر میلی لیتر و در ویال های 10 سی سی موجود است. آن را در دمای اتاق 15-30 درجه سانتیگراد نگه داری کنید.